GS.TS. Võ Khánh Vinh phát biểu khai mạc Tọa đàm.
Tọa đàm có sự tham gia của nhiều nhà khoa học, nhà quản lý, giảng viên đến từ các Viện nghiên cứu trực thuộc Viện Khoa học xã hội Việt Nam như Triết học, Xã hội học, Nhà nước và Pháp luật; đại diện Trung tâm Nhân quyền Na Uy, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh; Đại học Luật Hà Nội, Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội; Đại học Lao động – Xã hội,...
Một số nội dung được các đại biểu quan tâm, thảo luận xoay quanh trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo đảm an sinh xã hội, đào tạo nghề và giải quyết việc làm, điều kiện an toàn lao động, xây dựng kết cấu hạ tầng và công trình công cộng nơi doanh nghiệp đóng trụ sở, góp phần xóa đói giảm nghèo, hỗ trợ đối tượng thuộc nhóm người dễ bị tổn thương.
Thực hiện an sinh xã hội là một nội dung cơ bản và tất yếu trong trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, xuất phát từ chính nhu cầu tồn tại và phát triển của doanh nghiệp và được quy định bằng pháp luật chứ không chỉ là sự trợ giúp, lòng hảo tâm, làm từ thiện của doanh nghiệp. Hiện nay, có nhiều vi phạm tại các doanh nghiệp như khai báo sai số người lao động, ký hợp đồng lao động thời vụ hoặc theo công việc có thời hạn dưới 3 tháng, trốn hoặc chậm đóng bảo hiểm cho người lao động, đóng bảo hiểm dựa trên mức lương thấp nhất có thể…
PGS.TS Lê Thị Hoài Thu - Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội, cho rằng: Về trách nhiệm pháp lý, Nhà nước nên xóa bỏ “những cái cớ” để doanh nghiệp trốn tránh trách nhiệm đóng bảo hiểm cho người lao động, bằng cách quy định doanh nghiệp phải đóng bảo hiểm cho tất cả người lao động có giao kết hợp đồng lao động, không phân biệt quy mô sử dụng và thời hạn của hợp đồng lao động.
Ngoài ra, cần bãi bỏ quy định doanh nghiệp giữ lại 2% đến 3% quỹ ốm đau, thai sản để tự chi trả bảo hiểm xã hội; quy định lại mức lương làm căn cứ đóng bảo hiểm theo hướng tiếp cận với mức lương làm căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân của người lao động… Về tổ chức thực hiện, cũng cần đẩy mạnh việc thắt chặt quản lý nhà nước đối với hoạt động sử dụng lao động của doanh nghiệp, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật về bảo hiểm nói chung, trách nhiệm của doanh nghiệp nói riêng.
PGS.TS. Lê Thị Hoài Thu phát biểu tại Tọa đàm.Trao đổi tại buổi tọa đàm, GS.TS. Võ Khánh Vinh - Phó Chủ tịch Viện KHXH Việt Nam, đưa ra ý kiến, cần nhận thức rõ về trách nhiệm của doanh nghiệp đối với người lao động và đối với cộng đồng bao gồm hai mặt: pháp lý và phi pháp lý. Ở phương diện pháp lý, pháp luật Việt Nam đã có những quy định chỉ ra Nhà nước ghi nhận trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, tuy còn chưa đầy đủ. Ở phương diện phi pháp lý, trách nhiệm của doanh nghiệp đối với người lao động và đối với cộng đồng chủ yếu mang tính đạo lý nhưng không bắt buộc đối với các doanh nghiệp. Các kết quả nghiên cứu tại Viện KHXH Việt Nam sau này cần được nâng lên tầm lý luận, khái quát để có cơ sở kiến nghị, đề xuất cách thức tổ chức và triển khai thực hiện.
Các ý kiến thảo luận khác tập trung vào các vấn đề: tăng cường công tác thanh tra, giám sát trách nhiệm của doanh nghiệp đối với người lao động và cộng đồng; rà soát lại hành lang pháp lý đối với doanh nghiệp để hoàn thiện pháp luật về doanh nghiệp; tổ chức, đào tạo, hướng dẫn người lao động tự bảo vệ quyền lợi của chính mình.
Ngoài Tọa đàm này, trong Chương trình hợp tác với Trung tâm Nhân quyền Na Uy, Viện Khoa học xã hội Việt Nam sẽ tiếp tục tổ chức 3 Tọa đàm nữa liên quan đến các chủ đề như: “Mối quan hệ giữa các tập đoàn xuyên quốc gia và quyền con người”; “Trách nhiệm của doanh nghiệp và quyền lợi của người tiêu dùng”; “Kinh nghiệm quốc tế về trách nhiệm của doanh nghiệp đối với quyền con người”.