Ba giáo sư Hoa Kỳ: GS. Adams, GS. Sullivan và GS. Xuân Thảo Nguyễn
(từ trái sang).
Giới thiệu về quy trình xây dựng luật ở Hoa Kỳ, GS. Adams cho biết hệ thống pháp luật của Hoa Kỳ thuộc dòng họ common law với nguồn luật gồm có: án lệ, pháp luật thành văn và các công trình pháp lý. Ngày nay, để đáp ứng sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế - xã hội, các cơ quan lập pháp liên bang và mỗi bang ở Hoa Kỳ đã quan tâm nhiều hơn đến việc xây dựng pháp luật thành văn.
Theo GS. Adams, mục đích cần đạt được khi soạn thảo đạo luật là tính rõ ràng, thể hiện qua 3 tiêu chí chính: đơn giản, chính xác và nhất quán. Bà giáo sư đã phân tích chi tiết một số điều trong Luật Thương mại của bang Indiana để chứng minh sự thể hiện của các tiêu chí này.
Sau đó, GS. Frank Sullivan, Jr. đã giới thiệu chung về hệ thống tòa án Hoa Kỳ và cụ thể ở bang Indiana, nơi ông từng có 19 năm làm thẩm phán ở Tòa án Tối cao của tiểu bang.
Ở cấp xét xửu sơ thẩm, bang Indiana có 400 tòa án. Trên đó có Tòa án phúc thẩm và Tòa án tối cao. Tòa án tối cao của bang có hai chức năng chính, đó là: xét xử các vụ án của tòa án phúc thẩm bị kháng cáo, kháng nghị; và quản lý các tòa án cấp dưới của bang bằng cách hỗ trợ họ về hạ tầng thông tin pháp lý.
GS. Sullivan giới thiệu và phân tích vụ án liên quan đến giao dịch bảo đảm
do Tòa án Tối cao bang Indiana xử năm 1999.
GS. Sullivan cũng dành thời gian để giới thiệu pháp luật về giao dịch bảo đảm thông qua việc phân tích một số vụ án tiêu biểu mà ông từng tham gia xét xử.
Sau khi nghe các học giả trình bày, các nhà khoa học của Viện đã trao đổi sôi nổi cũng như đưa ra những câu hỏi với các giáo sư Hoa Kỳ. Trao đổi với GS. Adams và GS. Xuân Thảo Nguyễn, PGS.TS. Phạm Hữu Nghị cũng đã giới thiệu và có những so sánh về quy trình lên kế hoạch và xây dựng, soạn thảo, ban hành luật giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Ông cũng bình luận về các phán quyết của Tòa trong các vụ án mà GS. Sullivan nêu ra. Cũng trao đổi với GS. Sullivan, ThS. Đinh Thế Hưng đưa ra câu hỏi về việc lựa chọn thành viên, về vị trí, vai trò của bồi thẩm đoàn trong các phiên tòa tại Hoa Kỳ. Ngoài ra, PGS.TS. Vũ Thư quan tâm và muốn tìm hiểu về vai trò của Chính phủ trong việc xây dựng luật của cơ quan lập pháp Hoa Kỳ. Các giáo sư Hoa Kỳ đã nhiệt tình trả lời tất cả các câu hỏi được nêu ra trong buổi tọa đàm.
Phát biểu kết thúc buổi gặp, PGS.TS. Nguyễn Như Phát cám ơn sự tham gia nhiệt tình của các giáo sư Hoa Kỳ, TS. Nguyễn Bích Thảo - Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội đã hỗ trợ Viện trong việc phiên dịch giúp truyền đạt hiệu quả ý kiến của các nhà khoa học. Ông cho rằng đây là buổi trao đổi học thuật rất ý nghĩa, giúp hai bên hiểu biết thêm về hệ thống pháp luật và thực tiễn thự thi pháp luật của hai nước Việt Nam và Hoa Kỳ. Ông hy vọng trong thời gian tới hai bên sẽ có thêm những buổi trao đổi khoa học thiết thực và hiệu quả hơn nữa.