21/10/2024
Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe, nhưng lượng tiêu thụ thuốc lá vẫn nhiều, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, Việt Nam là một trong 15 nước có tỷ lệ hút thuốc lá cao nhất thế giới: 5,3 triệu người trưởng thành ở Việt Nam đang hút thuốc lá, trong đó, 41,2% nam giới trưởng thành, 1,6% nữ giới trưởng thành, 5,9% thiếu niên nam và 1,2% thiếu niên nữ hút thuốc lá hằng ngày. Việt Nam cũng có khoảng 40.000 người tử vong/năm vì các bệnh có liên quan tới thuốc lá. WHO dự báo đến năm 2030 thế giới sẽ tăng lên tới 70.000 người tử vong/năm nếu các biện pháp phòng chống tác hại của thuốc lá hiệu quả không được thực hiện.
Để phòng, chống các tác hại của hút thuốc lá, cần có các chính sách pháp lý và giải pháp xã hội. Luật pháp với thế mạnh riêng có, đóng vai trò quan trọng trong phòng, chống tác hại của thuốc lá. Ở Việt Nam, Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá đã được Quốc hội ban hành năm 2012. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng cách khá xa giữa pháp luật và đời sống, giữa quy định quốc gia và cam kết quốc tế, giữa mục tiêu và giải pháp thực thi, giữa biện pháp giảm nguồn cung và giảm nhu cầu.
Trong bối cảnh đó, Trường Đại học Luật (Đại học Quốc gia Hà Nội) phối hợp với Viện Nhà nước và Pháp luật và Trường Đại học Aix Marseille (Công hòa Pháp) tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề “Phòng chống tác hại của thuốc lá – Nghiên cứu so sánh pháp luật Pháp và Việt Nam” diễn ra tháng 10 năm 2023. Hội thảo đã đón tiếp nhiều chuyên gia đến từ các tổ chức quốc tế, cơ quan nhà nước, Đại sứ quán Pháp, các cơ sở giáo dục đại học và nghiên cứu, các hiệp hội. Những tham luận tại hội thảo thể hiện cái nhìn đa chiều về phòng, chống tác hại của thuốc lá: từ tiếp cận pháp lý đến tiếp cận xã hội; từ pháp luật quốc tế đến pháp luật quốc gia; từ thuốc lá truyền thống đến thuốc lá điện tử thế hệ mới; từ biện pháp phòng ngừa kiểm soát cho đến các chế tài xử phạt… Chuỗi bài tham luận thể hiện cái nhìn của các tác giả trong và ngoài nước, đến từ các cơ sở nghiên cứu và đào tạo luật khác nhau, từ tiếp cận luật công và luật tư… tạo nên nét hấp dẫn riêng khi bàn đến một chủ đề gần gũi trong xã hội.
Tuy nhiên, với chủ đề bao quát, tiếp cận đa chiều nên việc nghiên cứu phòng chống tác hại của thuốc lá chắc chắn không dễ dàng. Hơn nữa, các nghiên cứu được thực hiện trong khuôn khổ một hội thảo nên vẫn còn nhiều hạn chế. Ban Tổ chức hội thảo và Ban Biên tập hy vọng cuốn sách có thể gợi mở những nghiên cứu tiếp theo nhằm thay đổi về nhận thức hay thực tiễn hành động hướng đến một môi trường không khói thuốc, nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách đến bạn đọc!